Warning: "continue" targeting switch is equivalent to "break". Did you mean to use "continue 2"? in /home/ide/domains/architekturabytomia.org/library/Zend/Form.php on line 1152

Warning: "continue" targeting switch is equivalent to "break". Did you mean to use "continue 2"? in /home/ide/domains/architekturabytomia.org/library/Zend/Form.php on line 1657
Cyfrowa Biblioteka - Bytomskiej Architektury - Rynek 13

Rynek 13

„Hotel zum Deutschen Hause / Kino Świt”



Adresy historyczne:

Ring 13 (Stadt 17), Plac Inwalidów, Plac Poli Maciejewskiej

Rok budowy:

koniec XIX wieku

Architekt:

N.N.

Inwestor:

nieznany




Opis:

Trzykondygnacyjna, narożna kamienica (wzdłuż całej ulicy Targowej – od Rynku do Placu Grunwaldzkiego) o ściętych narożnikach. Pierwotnie w stylu eklektycznym, ozdobiona rzeźbą w niszy (od strony Rynku). Po przebudowie (prawdopodobnie w latach dwudziestych XX wieku) - budynek bezstylowy.



Stan zachowania:

Budynek zburzony w latach 80-tych XX wieku.



Dodatkowe informacje:

Właściciele:

1848 - J. Brieger

1846 - Sielberfield

1860-1880 - Louis Karfunkelstein z Berlina, właściciel hotelu (hotel od lat 70. XIX w prowadzi Emanuel Lomnitz)

1904/6 - Hugo Weiss, hotelarz

1910 - Carl Ulbrich, dentysta z Nysy

1913 - Anna Ulbrich, wdowa

1920-1937 - Emanuel Pinczower, kupiec, handlarz skórami (sprzedawał także sukna, linoleum, materiały tapicerskie), od 1900 do 1903 był właścicielem kamienicy przy ul. Krakowskiej nr 8, następnie miał skład przy Rynku nr 20 w podwórzu.

Przedsiębiorstwo poddane aryzacji w 1938 r.

 

Kino:

1911 - Budowa kina (właśc. E. Langer) wg projektu Johanna Jurettko.

1912 - Otwarcie kina „Thalia” (przeniesione później na ulicę Rycerską 1)

1918 - Nowy właściciel kina - Paul Laske i zmiana nazwy („Residenz-Theater”)

1922 - Przebudowa kina – 400 miejsc.

1924 - Rozbudowa kina do 448 miejsc i zmiana nazwy na „Schauburg” (dyr. Oskar Saklikower, włac. Adolf Stern i jego firma „Kammer-Lichtspiele”, która posiadała w Bytomiu również kina „Intimes-Theater” przy ul. Sądowej i „Kammerlichtspiele” przy ul. Dworcowej 18).

Oskar Saklikower - tuż przed 2 wojną św. i po wojnie nazwisko to pojawia się w Sao Paulo w Brazylii. Z koncernem UFA związani byli Rudolf Saklikower (scenarzysta i reżyser) oraz Herrmann Saklikower, jeden z członków zarządu UFA. UFA wykupiła spółkę „Kammer-Lichtspiele” od Adolfa Sterna (jednym z jego wspólników był Eric Pommer, niemiecki producent filmowy (filmy "Metropolis" i "Błękitny Anioł") - http://de.wikipedia.org/wiki/Erich_Pommer )

1928 - Kino „Schauburg” wchodzi w skład koncernu UFA z Berlina.

1932 - Właścicielami kina zostaje spółka Schauburg GmbH, założona przez Wegnera i Schnurpheila, która przeprowadza zmiany budowlane w kinie wg projektu Lothara Kuntze.

1935 - Sprzedaż kina „Schauburg” na rzecz spółki Beuthener-Lichtspiele GmbH z siedzibą przy Dyngosstr. 39

Po 1945 - Zmiana nazwy kina na „Świt”. Kino zostało upaństwowione Zarządzeniem Ministra Kultury i Sztuki z 28 czerwca 1948 r.



Bibliografia, linki:

AUM w Bytomiu, teczka nr 1486

Kaganiec 2012, s. 183, 184, 222

Nadolski 2012, s. 98